VAN MORRISON. Astral weeks. 1968.

Novembro do ano 68. O soño hippie todavia se mostra potente pero xa comeza a agonizar, con un sentido de cercanía do apocalipse que vibraba no aire, alimentado polas drogas e a paranoia. Os grandes álbumes da época conteñen elementos de morte e decadencia, postos fronte a un desexo utopico de amor e liberdade. Van Morrison fai nacer Astral Weeks, como equipo de supervivencia para este tempo extrano e intermedio.
Van Morrison, o home que devolveu as palabras ás suas orixes máxicas, onde xuntadas coa música se combinan para crear unha nova realidade. Astral Weeks é o exemplo perfecto de como calquera cousa se pode cohesionar nun todo cargado dunha emoción suprema. Van chega a un punto que leva a música a un campo totalmente diferente, a un lugar no que podes penetrar e establecerte. A súas mellores cancións ocupan ese espacio encantado, no que se fai dificil desligar o amor sagrado do profano. Esa icónica imaxe do xardin brumoso e da choiva caendo, pode ser o Edén, o paraíso ou o xardin da tua casa. En Moondance, o seu seguinte album e un dos mais maravillosos para facer o amor, hai mais disto. Pero é en Astral Weeks onde esas imaxes forxan unha cousa nova a partir da sensualidade e do coñecemento místico.

O pequeno irlandes de sexualidade conflictiva fai un album mentalmente a cabalo entre Belfast, Londres e Nova Iorke, onde se grabou. Mais que un disco é unha autorevelación. Por momentos parece un predicador cantando para apagar o lume do inferno. Van pode ser enormemente cómico ou un malhumorado insoportable, un mistico e un inadaptado, a ratos inxenuo e a ratos maxestuoso. Igual que calquera, en realidade, so que el crea o seu mundo nas incribles cancions deste disco.
Conta John Densmore, dos Doors, sobre Astral Weeks e unha festa: "...no apartamento fixose o silencio. Todos miramos a Van. O oilo cantar sobre camiñar por xardins húmidos de choiva saltaronseme as bagoas. Era como si el non se poidese comunicar a un nivel de charla normal, e o puxera todo nas cancións. A música xurdia dun lugar moi profundo. Ó rematar fixose un silencio longo, case sagrado. E logo seguimos coa festa..."
Traballar con él é como estar colgado a unha altura de 85 pisos agarrado pola punta dos dedos. Van era un pequeno Dylan, que utilizaba o estudio como un lugar para compoñer e probar ideas novas. Presentabase sempre con servilletas de papel con letras e melodias. Facía malabares con granadas de man. Trata de chegar a un cambio que veña dun nivel mais inconsciente, todo conectado coas profundidades do pensamento. Van busca un concepto con unha orientacion visual, case se podería decir que tenta facer unha película en vez de un disco. Saiulle unha obra que habita nese mundo máxico da melancolía á deriva.
A portada do disco: Van esta nun circulo negro e mira hacia abaixo e ó seu interior, cos ollos cerrados e unha lixeira sonrisa. Sinistro e soñador, coma a sua música. Na contraportada parece un autentico asesino en serie.
25 de setembro do 68. Entran a grabar catro temas nunha sesion de 7 horas: Cyprus Avenue, Madame George, Beside You e Astral Weeks. Semellaba que Van estivese todo o rato colocado, como si sufrise unha gran pena personal. Non houbo ensaios, simplemente se improvisaba. Tales riscos foron sorteados dunha maneira espectacular. Si se pode falar de un instrumento solista fora desa guitarra casi líquida sería o deslizante contrabaixo de Richard Davis, musico que traballara co arbitro do talento, Miles Davis.
15 de outubro do 68. O elenco volve a arder. En sesions nocturnas, as mellores para ese tipo de musicos, grabaronse Sweet Thing, Ballerina, The way young lovers do e Slim slow slider.
Disco rematado. O acetato xira, a agulla rasca...
Astral weeks. A idea de que para nacer debes morrer primeiro está presente. É pura enerxia en transformación, ves a luz ó final do tunel O primeiros e preciosos versos ..." si me aventuro na estela, entre os viaductos dos teus sonos, donde o aceiro en movemento esta a piques de chocar, e remata a cuneta das carreteras secundarias, podrias atoparme?"... Busca ese lugar que mencionaba Dylan, no que as palabras non poden oirse. Guitarra estremecida e amable e logo a voz de Van, madura e chea de tenrura. Todo é incerto, Van non é mais que un extraño neste mundo.
Beside you. Parece cantada a un neno, quizais el mesmo, e por momentos a alguén amado. Canción de beleza básica, na que Van arrastra as palabras como se foran a durar sempre.
Sweet thing. Cancion suave, romantica, como pedindolle a alguén que se deite silenciosamente o seu lado. Van parece un gato que ronronea. Aparecen eses xardins completamente empapados de choiva, a súa imaxe mental caracteristica.
Cyprus avenue. Unha rúa de Belfast, lugar místico onde pasear e pensar, sitio perdido e oculto da traxedia do mundo. Van ten a sensacion de estar atrapado, como vencido no asento dun coche e reducido a un silencio torturante que non lle deixa escoitar os ruidos da vida.
Young lovers do. O amor xuvenil. Choiva unha vez mais. Sensualidade por arrobas, a imaxe do primeiro bico adolescente sobrevoando a canción.
Slim slow slider. Ese saxo que voa como si se cruzara cunha flauta, soando como chegada atravesando un lago azul claro.. A imaxe dunha persoa atrapada nunha gran cidade, posiblemente drogada, que confunde Notting hill cunha praia arenosa, confusión unha vez mais..
Madame george. Tema capital do disco, levanta unha arrolladora atmosfera de desesperacion e decadencia. É case un monologo interior, no que Van repite palabras ata o infinito: ollo, adeus, porque e amor fundense nunha melodia que se hincha e desmorona. Sedante e chispeante como plantarse de pe cara o vento en medio dunha gran nevada. O contraste entre o amor e o odio, o calor e o frio. Visions infantis que se volven sinistras, sexualidade que crece luxuriosa. O tema desemboca no final mais bonito que escoitei en moito tempo, e acaba sendo unha cancion de despedida cando ela se sube ó tren que parte.
Ballerina. So poesia, sobre unha puta, ou unha ex amante, posiblemente Janet Planet, esa actriz da que enamorou en san francisco. Trasluce emocion ó cantar, alegria, desexo, esperanza, hastio, asombro e ilusion. A vida mesma.

Astral Weeks sobresalta e consuela, convoca emocions universais e recordos en profundidade como so fai o arte xenial. Ten esa atmosfera agridoce. Van fala sobre seguir avanzando, sobre aspirar e espirar, sobre os perigos da vida e as suas alegrias. A forza de astral weeks esta no seu aire acumulador de paixon e de misterio. É unha busqueda xenial, alimentada pola creencia de que a traves dos procesos mentales e musicais se pode acceder a vislumbrar a iluminacion. A veces é como ver o corpo dende arriba, dende ese plano astral, no que so percibes xente aturdida pola vida, totalmente agobiada, nos osos, á que se lle concede un momento de vision e unha vida enteira para gozar de el. Secate os ollos, di Van, e deixate levar pola música.

SLINT – Spiderland. 1991 por Marcosdeaurita

Post-rock, post-hardcore, post…, está claro que Slint semella ser algo post. Sen embargo, 'Spiderland' é un deses discos precursores, que cambiou a forma de escoitar e entender o rock e pode ser considerado cando menos unha encrucillada de camiños, derrubando moitos convencionalismos e abrindo as portas a novos universos sonoros moito máis eclécticos e menos ríxidos.

O mesmísimo Steve Albini apostou polos de Louisville e gravoulles xa en 1987 o experimental ‘Tweez’. Pero ese debut quedaba moi lonxe da obra que asinarían anos despois, e ninguén podía esperar a esas alturas que puidesen cambiar a configuración do que entendiamos por rock e darlle un novo xiro.

Slint xoga cos contrastes, unha fermosa foto en branco e negro ilustra a portada, unha plácida imaxe que se contrapón radicalmente ao que o disco garda no seu interior. ‘Spiderland’ pinta un mundo inhóspito e tenebroso, de pesadelo, cheo de estraños e inquietantes seres que parecen vagar resignadamente por ese inferno. O álbum vai discorrendo por diferentes pasaxes, medrando en intensidade de principio a fin, xogando con permanentes cambios de ritmo que transmiten estados de ánimos. Os instrumentos contribúen a dar énfase á historia, mesmo participando dela; e as letras, susurradas ou recitadas máis que cantadas por Brian McMahan, son escuras e desoladoras.

O disco abre con ‘Breadcrumb Trail’, que é como unha montaña rusa, arriba e abaixo, a un lado e ao outro. ‘Nosferatu Man’ é a banda sonora da vida dun vampiro, na cal as afiadas guitarras contribúen a crear o ambiente axeitado para as andanzas do protagonista. ‘Don, Aman’ é un dos temas máis crus e intensos, cunha rabia contida durante case toda a canción que desencadea ao final un arrebato de ira, unha ira contida contra todo e contra todos. Novamente a alucinante guitarra de David Pajo contribúe a dar énfase á historia. ‘Washer’ e ‘for dinner’ rebaixan o ton intenso do disco, pero non a súa escuridade, máis aínda acentúana.

‘Good Morning, Captain’ é simplemente sublime, enigmática e con moitos matices. Baseada no poema ‘The Rime Of The Ancient Mariner’ de Samuel Taylor Coleridge, que conta a inquietante historia dun vello capitán de navío. Se Slint creou un estilo propio, ou cando menos se definiu as bases del, este tema sería o paradigma. Un remate espectacular e escalafriante, un dos mellores momentos do rock de todos os tempos…

Despois da súa publicación, a banda disolveuse e o disco pasou practicamente desapercibido ata que cos anos foi gañando o recoñecemento que merece.